Ontbossing bestrijden in Virunga National Park

Gorilla’s bedreigd in Virunga National Park

Het Congobekken herbergt een enorm rijke biodiversiteit. Het Virungapark, in de provincie Noord-Kivu, was het eerste nationale park op het Afrikaanse continent. Het park staat wereldwijd bekend om zijn grote diversiteit aan leefgebieden en dieren. Je vindt er de grootste en meest bedreigde populatie berggorilla’s. Naast stroperij worden ze ook bedreigd door habitatvernietiging door ontbossing en degradatie van de wouden.

De gemeenschappen rond het Virungapark halen hun energie voor meer dan 90% uit hout. Zo gebruiken ze brandhout en ‘makala’ (houtskool in de lokale taal) om te voorzien in hun energiebehoeften. Door de aanhoudende gewapende conflicten zijn de plattelandsbewoners massaal naar Goma getrokken, de hoofdstad van de provincie Noord-Kivu, op zoek naar veiligheid. Die bevolkingsexplosie zet de natuurlijke bronnen van het park enorm onder druk.

Een ambitieus herbebossingsproject

In 2007 hebben WWF-België en zijn partners een innovatief herbebossingsproject opgezet. Bedoeling is om de natuurlijke hulpbronnen en het leefgebied van de gorilla’s in het Virungapark te beschermen en tegelijkertijd de behoeften van de lokale bevolking te ondersteunen. Het project, dat de naam ECOmakala meekreeg, streeft ernaar om duurzame houtskool of ‘eco-makala’ te produceren rond het park. Duizenden lokale landbouwers hebben sinds 2008 al meer dan 12.000 hectare snelgroeiende bomen geplant in de omgeving van het park. Dat gemeenschappelijke herbebossingsproject biedt een duurzaam en legaal alternatief voor houtskool uit het park en ondersteunt tegelijk de socio-economische ontwikkeling.

Energie-efficiënte houtskoolkachels

In het kader van dit project steunt WWF ook lokale vrouwenverenigingen bij de productie en verkoop van houtskoolkacheltjes die tot 50% minder houtskool verbruiken dan traditionele kachels. In 2016 hebben deze activiteiten geleid tot de oprichting van ‘Goma Stove’, een lokaal bedrijf dat energie-efficiënte houtskoolkacheltjes produceert. Het bedrijf maakt de kacheltjes ondertussen op semi-industriële schaal, waardoor meer mensen er gebruik van kunnen maken en de illegale houtkap in het Virungapark teruggedrongen wordt.

Diversificatie van de inkomsten met boslandbouw en bijenteelt

Naast het uitbouwen van een duurzame houtskoolproductie zet WWF ook in op de diversificatie van de inkomsten van de lokale gemeenschappen, met name via boslandbouw. Bomen planten op landbouwpercelen is niet alleen positief voor de vruchtbaarheid van de bodem en de watervoorraden, maar beschermt ook beter tegen de klimaatverandering. Het project richt zich geleidelijk aan ook op honingproductie. De productie van duurzame houtskool gecombineerd met boslandbouw en bijenteelt genereren op termijn nieuwe inkomsten voor de landbouwers, wat zal bijdragen aan de bescherming van de wouden.