Unite-project: actie tegen milieumisdrijven

Het Europese UNITE-project heeft twee hoofddoelen. Enerzijds is er het verstoren van de georganiseerde misdaadnetwerken die betrokken zijn bij de handel in wilde dieren, hout en afval in de EU. En anderzijds het terugwinnen van de bezittingen of verdiensten die uit deze illegale activiteiten zijn voortgekomen. Met de actieve deelname van WWF en TRAFFIC zal het project de schadelijke impact van deze criminele activiteiten op de natuur aanzienlijk kunnen verminderen.

Context

Milieucriminaliteit blijft ongestraft

De milieucriminaliteit, met name de handel in wilde dieren en planten, de illegale houtkap en visserij en de afvalhandel, is erg populair op de zwarte markt. Volgens schattingen van INTERPOL is het zelfs de op twee na meest lucratieve criminele sector ter wereld, na drugs en namaak.

Het is vandaag de dag pijnlijk duidelijk dat het plunderen van de planeet veel te weinig risico met zich meebrengt voor de handelaars. De opbrengsten en bezittingen worden zelden teruggevorderd door de autoriteiten en wanneer de zeldzame sancties dan toch worden toegepast, blijven ze erg licht.

Er wordt geschat dat de huidige criminele inkomsten tussen de 110 en 281 miljard dollar per jaar liggen. Van dit bedrag wordt slechts een klein deel in beslag genomen.

Hoe is dit allemaal mogelijk? Het gaat om verschillende financiële operaties die het criminele netwerken mogelijk maakt om onzichtbaar te blijven: contante transacties, witwassen van geld in handel, omkoping van ambtenaren om onwettige vergunningen te verkrijgen, internationale bankoverschrijvingen via legale bedrijven, etc.

De impact van milieucriminaliteit op de natuur

Deze onbestrafte criminele handel komt ons allemaal duur te staan. In 2020 toonde het Living Planet Report van WWF aan dat de populaties zoogdieren, vogels, amfibieën, reptielen en vissen sinds 1970 met 68% was afgenomen. Onze planeet wordt beetje bij beetje beroofd van haar meest waardevolle natuurlijke hulpbronnen. En de illegale handel is hier mee verantwoordelijk voor: olifanten, tijgers, neushoorns, reptielen, exotische vogels, tropische wouden, maar ook endemische soorten uit Europa, allemaal moeten ze eraan geloven.

Het UNITE-project, gefinancierd door het fonds voor interne veiligheid van de Europese Unie en ondersteund door ngo’s en wetshandhavingsinstanties in Europa, zal een actieve rol opnemen in het beëindigen van deze praktijken.

De rol van de Europese Unie in de strijd tegen milieucriminaliteit

De EU heeft meerdere rollen in deze illegale handel: zo kan het de regio van herkomst zijn, de markt waarvoor de handel bestemd is of een doorgang naar andere regio’s.
Bijgevolg heeft de EU een essentiële rol te spelen in de strijd tegen de milieucriminaliteit en het ontmantelen van deze georganiseerde criminele groepen. Sinds 2018 is milieucriminaliteit één van de top 10 prioriteiten voor de EU en haar lidstaten in de strijd tegen de georganiseerde en zware internationale misdaad. Het gaat dan met name over de illegale handel in wilde dieren en planten (inclusief hout) en de handel in afval.

Unite-project: actie tegen milieumisdrijven

Om tegen milieumisdrijven te strijden, die nog steeds onvoldoende worden vervolgd, heeft UNITE een multidisciplinaire en internationale aanpak geïmplementeerd. WWF en TRAFFIC zijn daarin actieve partners.

Het project wil de strategische krachten van Europese instanties, ngo’s en ordediensten bundelen. Het is ook de bedoeling om financiële en privésectoren erbij te betrekken en het bredere publiek bewust te maken van de problematiek.

UNITE steunt op vijf pijlers:

• Strategische analyse: Het verbeteren van de kennis over de handel in afval en bedreigde soorten -inclusief de illegale houthandel- en de financiële stromen die ermee gepaard gaan. Het verbeteren van de technologische hulpmiddelen die de identificatie van de illegale handel in wilde dieren op het internet mogelijk maken.
• Vaardigheidsontwikkeling: De ordediensten de nodige instrumenten en opleidingen geven. Met name op het gebied van financieel onderzoek, cyberonderzoek en handel in ivoor.
• Onderzoeken en operaties: Het uitvoeren van internationale onderzoeken en operaties om de netwerken van milieucriminaliteit te kunnen ontmantelen.
• Internationale samenwerking: Het versterken van de politiële en juridische samenwerking tussen EU-landen en de landen van Oost-Europa en Zuidoost-Azië.
• Sensibilisering van de financiële en privésector, evenals het grote publiek: Aan de ene kant is er het sensibiliseren van het grote publiek over de problematiek van handel in wilde diersoorten en afval. Aan de andere kant is er het aanmoedigen van de financiële instituties, transportbedrijven en digitale bedrijven om op te treden om een einde te maken aan de handel in wilde dieren en planten.

Deze inspanningen zullen de illegale en destructieve activiteiten aanzienlijk belemmeren.

Voor bijkomende informatie, bezoek de website van het UNITE-project.