Brussel 13 december 2023 – Op een cruciaal moment voor mondiale klimaatactie stemden de landen die de klimaattop van de Verenigde Naties (COP28) bijwoonden in met een geleidelijke afschaffing van fossiele brandstoffen, maar ze beloofden niet om deze volledig te verwijderen. Landen misten ook de kans om zich ertoe te verbinden klimaat- en natuurrampen parallel aan te pakken.

De landen die de COP28 bijwoonden kwamen overeen een transitie weg van fossiele brandstoffen in de slottekst op te nemen, maar bereikten geen consensus over het volledig afschaffen van steenkool, olie en gas. Acht jaar na het Akkoord van Parijs zijn we nog lang niet op koers om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C, en zo de ergste gevolgen van de klimaatcrisis te voorkomen. Alle landen moeten hun ambities en concrete acties voor het klimaat versterken. “Het is essentieel dat landen nu werken aan de transformatie van hun energiesystemen en het vervangen van vervuilende fossiele brandstoffen door schone, goedkopere hernieuwbare energie, zoals wind- en zonne-energie. Deze transitie moet dringend en op een ongekende schaal plaatsvinden”, zegt Koen Stuyck, beleidsmedewerker klimaat bij WWF-België.

Een druppel water in de oceaan

Het mobiliseren van de noodzakelijke financiering is ook essentieel om klimaatactie te bevorderen. Maar de maatregelen die tijdens COP28 zijn genomen, zijn slechts een druppel op de gloeiende plaat vergeleken met wat nodig was. “De beslissing om het verlies- en schadefonds operationeel te maken was een cruciale stap, maar het zal nog steeds nodig zijn om de financiering ervan aanzienlijk te verhogen om aan de omvang van de behoeften te voldoen. En deze behoeften zullen alleen maar toenemen als de uitstoot van fossiele brandstoffen niet wordt verminderd”, betreurt Koen Stuyck.

Subsidies voor fossiele brandstoffen

Tijdens COP28 in Dubai riep WWF-België op tot een kortetermijnafschaffing van de subsidies voor fossiele brandstoffen. Uit de federale inventaris van de FOD Volksgezondheid en Leefmilieu (april 2023) blijkt dat België het gebruik van fossiele brandstoffen voor een bedrag van 13 miljard euro per jaar subsidieert. Tijdens de klimaatveranderingstop maakte België bekend zich aan te sluiten bij de coalitie van landen die de subsidies voor fossiele brandstoffen willen afschaffen, wat een positief signaal is. “WWF verwacht nu dat ons land de uitvoering van een plan om dit doel te bereiken, inclusief een structureel geïntegreerde jaarlijkse inventaris, uiterlijk tegen het einde van de volgende zittingsperiode zal versnellen.” onderstreept Koen Stuyck.

Een gemiste kans om te investeren in de natuur

Net als het uitfaseren van fossiele brandstoffen, is investeren in de natuur essentieel om de klimaatcrisis te bestrijden. Het is teleurstellend dat landen geen gehoor hebben gegeven aan de aanbeveling van het IPCC om 30 tot 50 procent van alle ecosystemen te beschermen. Landen hadden een belangrijke kans om de natuur- en klimaatcrises, die twee kanten van dezelfde medaille zijn, aan te pakken. De op de COP28 aanwezige landen erkenden echter opnieuw het belang van natuurlijke oplossingen, maar toonden niet voldoende ambitie op het gebied van natuurgerelateerde acties. Alle ogen zijn dan ook gericht op de nieuwe top over biodiversiteit (COP16), die in 2024 in Colombia zal plaatsvinden.